Siyam kedisi herhangi bir melezlik taşımayan ve doğal seleksiyonla oluşan bir ırktır. Himalaya, Oriental, Tonkinese ve Balinese kedilerinin genetik yapılarında izi bulunur.
Uluslararası Kedi Birliği tarafından Thai adı verilen Siyam kedisi, orta iriliğe sahiptir. Vücudu açık; kulak, yüz, pati gibi belirli noktaları koyu renklidir. İpek kürkü pek güzeldir. Koyu mavi gözleri, desenli yüzü ile bir kedi ancak bu kadar karizmatik olabilir. Dünyaya gözlerini beyaz veya krem rengiyle açarlar. Ancak iklim koşullarına duyarlı gelişen enzim aktiviteleri sonucu renklerinde değişim yaşanır. Sıcak olmayan hava şartlarında soğukta kalan noktaların rengi birkaç hafta içerisinde koyulaşır.
Geleneksel ve modern olmak üzere iki türe sahip olan Siyam kedisi, dünya genelinde en çok beslenen ırklardan biridir. Geleneksel Siyam kedisi daha kaslıdır ve kafası daha yuvarlak hatlıdır. Modern türün ise kafa yapısı üçgen, eklemleri uzun, görünüşü daha narindir.
Tarihi
Güneydoğu Asya ülkesi olan Tayland, önceden Siyam adı ile bilinirdi. Siyam kedisi Tayland sınırlarında doğduğundan ve köklü bir geçmişe sahip olduğundan bu şekilde adlandırılmıştır. Taylandlı diplomat David Sickels tarafından gönderilen Siyam kedisi ABD Başkanı Hayes’in eşi tarafından 1870’lerde sahiplenilmiştir. Üne kavuşması ise 1884 yılında Siyam Kralı tarafından İngiltere Başkonsolosu Owen Gould’a armağan edilmesiyle gerçekleşmiştir. Böylece Tayland sınırlarını aşarak İngiltere’ye, buradan Amerika ülkelerine yayılmıştır. Avrupa ülkelerine de götürülerek evlerin demirbaşı haline gelmiştir.
1970 yılında 19 yavruyu tek seferde doğuran çileli anne, İngiltereli bir Siyam kedisiydi. 23 kg ağırlığı ile yine Guinness Rekorlar Kitabı’nda dünyanın en şişman kedisi olarak kaydedildi unvanı Elvis tarafından dahi geçilemedi. Giant filmi setinde Siyam kedisi sahibi Elizabeth Taylor tarafından James Dean’e hediye edildi. Başlangıçta tapınak bekçisi olarak yararlanılan Siyam kedisi, bizce maskeli bir balonun en göz alıcı davetlisi! 😊
Genelde masmavi gözleriyle hayranlık uyandıran Siyam cinsinin temel göz renkleri Himalaya Modeli, Çikolata Noktalı, Mavi Noktalı, Lila Noktalı olarak sınıflandırılır. Farklı göz rengi kombinasyonları için yapılan denemeler sonucu Kırmızı Noktalı, Krem Noktalı, Mavi Krem, Lila Krem, Lynx Noktalı, Kaplumbağa Kabuğu ve türevleri oluşturulmuştur.
Karakteri
Sevecen, cana yakın minnoş bir ırktır. Çok konuşkandır. Hele de sahibini seviyorsa cırcır böceği kesilir başa. Derdini, sevincini miyavlayarak anlatmaya çalışır. Daima sosyalleşmekten hoşlanır; konuşma çabası hep bundandır. Diğer ırklara oranla sesi daha kalın olan Siyam cinsinin ruhu incedir. Yalnız kalmaktan hoşlanmayan, evde kim varsa onun peşinde dolaşan bir candır o. Evde yalnız kalabilir. Canı sıkılır, buna rağmen yaramazlık yapmaz. Sahibini beklemek, geldiğinde sevinçle şımarmak, oyunlar oynamak onun için harika anlardır. Kucaklanmaya ve ilgi görmeye bayılır. Dikkatleri üzerine çekmek için türlü eylemler yapar.
Çocuklarla oyun oynadığı esnada dahi tırnaklarını patilerine saklar. Son derece zararsızdır. Saldırganlık ruhuna işlenmemiş kodlardan biridir. Korumacıdır. Alışkın olduğu evin, ortamın veya sahibinin değişmesi Siyam kedisinin sarsılmasına neden olur. Yolculuk ve yeni alanlara adaptasyonu zaman gerektirir. Kendi başına evde kalmaktan daha mutlu olacağına emin olabilirsiniz. Ancak uzun süreli uzaklaşmanız gerekirse, Siyam kedisi ile gitmek zorunda kalırsanız önceden hazırlamanız gerekenler var. Alıştığı birkaç oyuncak, güvende hissedeceği taşıma çantası, kendi yatağı ve tasma (çalınma, kaçma, düşme vb.) yolculuktan önce edinilmelidir.
Bakımı
Dışarıyı izlemeye, emekli albay gibi kimin yerine kimin park ettiğine, çamaşır asan teyzeye, uçan güvercine kısacası etrafta olup biten her şeyi mercek altına almaya bayılır. Bu nedenle pencere, balkon ve daire kapıları Siyam kedisi tarafından açılmamalı, düşmeyi önleyecek şekilde sineklikle kaplanmalıdır. Yüksek yerde konumlandırılan üstü açık bir yatak hazırlanmalıdır. Odanın büyük bölümünü görmesi sağlanmalıdır. Kendisi uyumayı çokça sever ve uyuyacağı yeri kendi seçer. Ailenin toplandığı anlarda orda bulunmaktan zevk alır ve tahmin edemeyeceğiniz yerlere kıvrılır. Yattığı yerden kaldırmamak, inatlaşmamak ve zorlamamak gerekir. Zaten geceleri yatağınıza gelecektir, pardon siz onun yatağına yatacaksınızdır. 😊
Doğuştan oyuncu olan Siyam cinsinin yüksek enerjisi doğru yönlendirilmelidir. Son derece zeki, çevik ve ahlaklı da olduğundan zihinsel ve fiziksel aktiviteler sağlanmalıdır. Lazer point, puzzle, olta oyunları oynayabileceğiniz bazı oyun gruplarındandır. Ayrıca top vs. sevdiği herhangi hareketli bir nesneyi yakalamak ve size getirmek gibi huyları da mevcuttur. Kıvrak bir popo dansı ile nesnelere atladığını gördükten sonra hiçbir insan evladının kendisinin oyun isteğini reddetmesi mümkün değildir. Kendisi oynamak istediğinde miyavlamaları ile sahibine durumu aktarır. Yine de ret edilirse en kötü ihtimalle kuyruğu ile oynar. Siyam kedisi oyunlar oynamaya teşvik edecektir. Aksi halde kendi kuyruğu ile oynar da size eyvallah etmez, kızdırmayın bizden söylemesi!
Tüyleri kısa olduğundan fazla miktarda dökülme olmaz. Bu nedenle haftada bir kez taranması yeterlidir. Yine de ölü tüylerin alınması, cildin havalandırılması ve duygusal bağ kurulması için her gün taranması önerilir. Banyo yapmaya ciddi ve saldırgan tepkiler vermez. Usluca rahatlamayı bekler. Elbette bu sahibiyle arasındaki bağa bağlıdır. Ancak öyle ciddi bir sorunu vardır ki kesinlikle çözülmesi gerekir. Bu tatlı evlat tuvalet eğitimini kolayca alır, ancak ikinci kez aynı kuma tuvaletini yapmayı reddeder. O kadar inatçıdır ki, utandırmak için gelip bulunduğunuz odanın ortasına yapabilir. Sakın kızmayın zira kızmak hakkınız değil! Titiz işte kendisi kabul etmek şart! Temiz bir tuvalet hakkıdır, empati kurulmalıdır. Kum kabı, kendini güvende hissedeceği bir noktaya konulmalı ve kaçış olanağı bırakılmalıdır. Böylece olup biteni izleyebilecek ve kendini tehditlerden koruyabileceğine inanacaktır. Kendisi sizi tuvaletin kapısında bekler, hatta kapıyı açık unutmanız halinde yakınlarınıza oturabilir. Ancak kendi mahremiyetinin bozulmasından hoşlanmaz. Ayrıca kum kabının; mama ve su kaplarının yanına, uyku ve oyun alanlarının yakınına konulmasından haz etmez.
Bazı kedi ırklarından farklı olarak Siyam kedisi kızgınlık dönemine erken yaşta girer. Birkaç günün sonunda geçtiği gözlense de çiftleşme gerçekleşmedikçe döngü sürekli yinelenir. Yoğun ve yüksek sesle miyavlar. Evden kaçmaya meyil eder. Dişi Siyam kedisi yoğun ilgi ve şefkat beklerken, erkekler sahiplerine agresif tavırlar sergileyebilir. Bu nedenlerden dolayı kısırlaştırma yapılmayacaksa çiftleştirilmeleri önerilir.
Yavru Siyam kedisi 6 ay süresince günde üç kez beslenmelidir. Yetişkinlerin günlük öğün sayısı ikidir. Vücudu için gereken tüm besin maddelerini ihtiva eden kuru mamalarla beslenmesi gerekir. Net öğün sayısı ve mama miktarlarına veteriner tarafından karar verilmelidir. Kendisine asla köpek maması verilmemelidir. Su kabında daima taze su bulundurulmalıdır. Günlük enerji ihtiyacını oyun ve çeşitli egzersizlerle atmasına yardımcı olunmalıdır.
Patojenlere karşı spesifik bir savunma mekanizması geliştiren aşılara bağışıklık sisteminin ihtiyacı vardır. Bu nedenle veteriner hekim kontrolleri aksatılmamalı, aşı takvimi kusursuzca uygulanmalıdır. Ayrıca aşı uygulamalarına doğumdan 6-7 hafta sonra başlanmalıdır. Aşı programı her yıl rutin olarak tekrarlanmalıdır.
Ağırlık ve Boyutları
5-15 kg ağırlığında olabilen Siyam kedisi, tamamen beslenmeye bağlı olarak boyut kazanmaktadır.
Yatkın Olduğu Hastalıklar
Kalça çıkığı, cücelik gibi ağır kemik ve dejeneratif eklem rahatsızlıklarına yatkınlığı vardır. Bunun nedeni karaciğer büyümesine de neden olan limozal enzim eksikliğidir. Ayrıca yine karaciğerde amiloid proteinlerinin birikimi sonucu amiloidoz hastalığı, astım ve bronşit, aort stenozu gibi hastalıklar görülebilir.
Sık Sorulan Sorular
🐱 Siyam Kedisinin Ömrü Ne Kadar?
Zarif ve kırılgan görünen Siyam kedisi aslında dayanıklı ve kuvvetli bir avcıdır. Sağlıklı ve kaliteli beslenme koşulları ile kendisine gösterilen ilgi ve sevgi onu hayata sıkıca bağlamaktadır. Yaşam standartlarına bağlı olarak 15-20 yıl arasında ömür süren bu sevimli ırkın bir üyesi 26 Mart 1986’dan beri yaşamaktadır.
🐱 Siyam Kedisinin Bakımı Zor Mu?
Bakımı zor değildir. Ancak veteriner kontrolleri maliyetli olabilir.
🐱 Siyam Kedisi Çocuklarla Anlaşabilir Mi?
Köpeklerle ve diğer hayvanlarla oyun oynayabilen ırk çocuklarla harika bir etkileşim içerisindedir. Ancak bunun asıl kaynağı yavruluktan tanıştırılmak ve sosyalleşmeye alıştırmaktır. Birlikte büyüdüğü çocuk, kedi, köpek, tavşan, kuş vb. Siyam Kedisi için risk barındırmamakta, tehdit oluşturmamaktadır.
🐱 Siyam Kedisi Eğitilebilir Mi?
Zekası sayesinde kin tutup komplo kurabilen Siyam kedisi, kolayca eğitilebilir. Ancak son derece zararsız olması, kendi halinde takılması, titizliği ve inatçılığı neticesinde herhangi bir eğitime ihtiyaç duymamanız mümkündür.
🐱 Siyam Kedisi Cinsi Apartmanda Yaşar Mı?
Sokak ziyaretlerine ihtiyaç duymayan her kedi gibi Siyam kedisi de evde bakılmalıdır. Apartman dairesine de pek bir yakışır. Hayatta kalması ve kaliteli yaşaması, eve alınıp özgürlüğünün kısıtlanmasından çok daha iyidir. Yoğun trafiğin olduğu caddeler, ıssız sokaklar Siyam kedisi cinsinin yaşamını sürdürebileceği alanlardan değildir. Bakımının sorumluluğunu alamayacak olanların hiç sahiplenmemesi, sahiplenenlerin de asla sokağa bırakmaması gerekmektedir. Herhangi bir kedi için de bu durum geçerlidir.
Yavru siyam kedisi ile muhabbet kuşunu alıştırabilir miyiz aynı evde yaşayabilirler mi?